We weten het allemaal eigenlijk wel: wát je zegt is minder belangrijk dan hoe je het zegt. De nonverbale informatie die je uitzendt is grotendeels bepalend voor hoe je overkomt. Volgens Amerikaans onderzoek uit de jaren zestig bestaat zelfs 90% uit lichaamstaal.*
Wat betekent dit voor je eerste indruk?
Tijdens de eerste live dag van ons programma Bouw een bedrijf dat werkt voor jou, deden we een eerste indruk oefening met de deelnemers. ‘Gewoon’ voor de groep gaan staan en kijken hoe je overkomt. De groep beantwoordde telkens de volgende vragen:
- Wat zie je?
- Wat denk je?
- Wat voel je?
- Welke beeld roept hij of zij bij je op of welke metafoor heb je voor hem of haar?
Het was geweldig om te zien hoe bizar treffend sommige feedback was en met welke woorden en metaforen de groep kwam. De metafoor stewardess klopte zelfs letterlijk. Ze was een stewardess. Een heel waardevol moment want hoe vaak krijg je nu eigenlijk terug wat je eerste indruk is? En hoe maakbaar is je eerste indruk eigenlijk?
Die eerste indruk is gebaseerd op de onbewuste verwerking van een heleboel niet (of weinig) beïnvloedbare informatie die je uitzendt. Denk bijvoorbeeld aan je lichaamsgeur, stemgebruik, houding, accent, haargrens, afstand tussen je ogen, of kleine trekjes als een beweging van je oor.
Omdat er zoveel nonverbale ‘cues’ zijn, die op elkaar inwerken en tezamen het totaalbeeld bepalen, is het niet te doen om dit allemaal te trainen en te beheersen. Je kunt je mooi en stijlvol kleden maar gefriemel met je handen of een trillend oog heb je niet onder controle.
Je vergroot je eerste indruk niet door tips en trucs
Dit neemt niet weg dat je er voor wilt zorgen dat je er verzorgd uit ziet en er op let dat je een stevige handdruk geeft. Het effect ervan is alleen beperkt.
Het is denk ik belangrijk om in te zien en te accepteren dat je jezelf nooit helemaal 100% onder controle hebt. Hiermee ‘verraad’ je jezelf dus: je laat zien wie je werkelijk bent.
Gelukkig is dat iets positiefs! Als het dat niet is dan is de kans aanwezig dat je op de verkeerde plekken, bij de verkeerde mensen een goede indruk probeert te maken. Mensen waar je geen klik mee hebt. Daar kun je veel energie aan kwijt zijn, omdat je jezelf in bochten probeert te wringen.
Niet bewust bezig zijn met hoe je overkomt, daar lijkt het hem dus in te zitten. Het gaat erom dat je jezelf kent. Zorg dat je goed in je vel zit. Kies je focus. Doe waar je goed in bent en waar je energie van krijgt. Zo zorg je ervoor dat je verhaal congruent is met wie je bent en wat je neer wilt zetten in deze wereld.
Als je dat kunt bereiken, zien mensen dit aan je. Ze voelen het.
Maak eerst die weg naar binnen, dan komt de weg naar buiten bijna vanzelf.
[idea]
* Het gaat om Amerikaans onderzoek waarin een persoon op vriendelijke of boze wijze bepaalde woorden uitsprak. Dat waren positieve of negatieve woorden, bijvoorbeeld ‘liefje’, ‘bedankt’ of ‘bruut’, ‘vreselijk’. Het bleek dat conclusies over wat de persoon voelde slechts voor 7% door de woorden zelf werden bepaald, voor 38% door de stem en de toon, en voor 55% door gezichtsuitdrukking en lichaamstaal. Dit betekent dat als iemand op een boze manier ‘bedankt’ zegt, we aannemen dat diegene boos is en niet dankbaar, en dat ‘bruut’ op poeslieve toon eerder een koosnaampje dan een scheldwoord is. Daaruit kun je nog niet gelijk concluderen dat bij een sollicitatie slechts 7% van wat je zegt ertoe doet. Als heel vrolijk vertelt dat je in je vorige baan er niks van bakte, of de gewenste ervaring niet hebt, zullen je woorden zeker wel impact hebben.
Uit een column van Roos Vonk
Amerikaans onderzoek: Mehrabian, Albert & Morton Wiener (1967): Decoding of inconsistent communications. Journal of personality and social psychology, 6, p. 109-114.[/idea]